کاربرد اتصالات فلنجی در پایپینگ ( معرفی 5 فلنج پر کاربرد )

کاربرد اتصالات فلنجی در پایپینگ

در این مقاله قصد داریم راجع به کاربرد اتصالات فلنجی در پایپینگ با شما صحبت کنیم. ابتدا به معرفی اتصالات فلنجی می‌پردازیم:

انواع فلنج با توجه‌ به نیاز های مختلف در صنایع متفاوت تولید و استفاده می‌شوند و هر یک ویژگی‌ ها و کاربرد های خاص خود را دارند. در این مقاله، به معرفی انواع فلنج و کاربردهای آنها در صنعت پرداخته خواهد شد. همچنین، توسعه نوع اتصال فلنجی را نیز مورد بررسی قرار خواهیم داد تا به خواننده امکان پیشرفت در فهم مفاهیم مرتبط با فلنج‌ ها فراهم شود.

هر نوع فلنج دارای کاربردهای خاصی است؛ برخی از این کاربردها شامل انواع اتصالات صنعتی، انتقال سیالات، انتقال گازها و مایعات، تجهیزات ترمز و کنترل، ساختمان‌ سازی و انتقال حرارت می‌شود. در اینجا، نه نوع اتصالات فلنج در پایپینگ ارائه و کاربردهای آنها بررسی خواهد شد.

فلنج چیست؟

فلنج، عنصر حیاتی صنعت پایپینگ و پتروشیمی است. این اتصالات مهم در ایجاد سیستم‌ های انتقال مایعات و گازها نقش دارند. فلنج‌ ها به شکل حلقه‌ ها یا صفحات با اتصالات متنوع طراحی و با مواد متنوع مانند فولاد کربنی و ضدزنگ ساخته می‌شوند.

در پروژه‌ های پتروشیمی و پالایشگاهی، فلنج‌های مقاوم و باکیفیت استفاده می‌شود. آنها نقطه اتصال لوله‌ها به تجهیزات مانند پمپ‌ها، مخازن و شیرآلات هستند و اتصالات محکم و ایمن برای انتقال مواد فراهم می‌کنند. فلنج‌ ها از اهمیت بالایی برخوردارند و عملکرد بهینه و ایمنی سیستم‌ های انتقال مواد را تضمین می‌کنند. انواع فلنج عبارت اند از:

• فلنج گلودار جوشی کشیده
• فلنج اسلیپون
• فلنج رزوه ای
• فلنج ساکت ولد
• فلنج لپ جوینت
• فلنج کور
• فلنج کور عینکی
• فلنج اوریفیس

اتصالات فلنج در پایپینگ

در سیستم‌های پایپینگ، انواع مختلفی از فلنج‌ ها برای ایجاد اتصالات مورد استفاده قرار می‌گیرند. این اتصالات متناسب با نیازهای خاص هر پروژه و شرایط محیطی متفاوتی طراحی شده‌اند. در ادامه به برخی از انواع فلنج در پایپینگ اشاره می‌شود:

فلنج ولد نک یا گلودار جوشی (Flange Neck Weld)

فلنج ولد نک یا گلودار جوشی (Flange Neck Weld) یکی از انواع فلنج‌ها است که برای اتصال لوله‌ ها و سیستم‌ های لوله‌ کشی به کار می‌رود. این نوع فلنج دارای یک بدنه بوده و دارای یک گلودار یا یقه بلند است که به لوله جوشی متصل می‌شود. فلنج ولد نک یا گلودار جوشی از جنس‌ های مختلفی مانند فولاد کربنی، استنلس استیل و آلیاژهای مختلف ساخته می‌شود.

این فلنج‌ها به‌وسیله جوشکاری به لوله متصل می‌شوند و اتصال جوشی قوی و دوام بالایی دارند. انواع Flange  ولد نک یا گلودار جوشی شامل فلنج گرد، فلنج صاف و فلنج کاهشی می‌شوند. این فلنج‌ها در برابر فشار و دمای بالا مقاومت قابل‌توجهی دارند و در صنایع مختلف مانند نفت و گاز، پتروشیمی و صنعت ساختمان استفاده می‌شوند.

فلنج گلودار جوشی کشیده (Long Welding Neck Flange)

فلنج گلودار جوشی کشیده (Long Welding Neck Flange) یکی از نوع‌ های فلنج‌ های مورد استفاده در صنایع مختلف است. این نوع فلنج جوشی برای اتصال لوله‌ها و سیستم‌های لوله‌کشی به یکدیگر استفاده می‌شود.

فلنج گلودار جوشی کشیده دارای یک بدنه است و یک گردن بلند دارد که به لوله جوشی متصل می‌شود. این گردن بلند امکان اتصال جوشی قوی و محکم را فراهم می‌کند. فلنج گلودار جوشی کشیده در برابر فشارها و دماهای بالا مقاوم است و از جنس‌های مختلفی مانند فولاد کربنی، استنلس استیل و آلیاژهای مختلف تولید می‌شود.

فلنج اسلیپون (Slip-on Flange)

فلنج اسلیپون (Slip-on Flange) از انواع فلنج است که برای اتصال لوله‌ها و سیستم‌های لوله‌کشی به کار می‌رود. این نوع فلنج دارای یک بدنه است که به‌ صورت مستقیم بر روی لوله قرار می‌گیرد و با استفاده از پیچ و مهره‌ها به لوله متصل می‌شود. فلنج اسلیپون به دلیل طراحی ساده و آسان نصب، بسیار محبوب در صنایع مختلف است.

این فلنج‌ها از جنس‌ های مختلفی مانند فولاد کربنی، استنلس استیل و آلیاژهای مختلف ساخته می‌شوند. فلنج اسلیپون عموماً در فشارهای نسبتاً پایین و دماهای معتدل استفاده می‌شود و به‌ راحتی جداپذیر است که این امکان را فراهم می‌کند که لوله‌ها و اتصالات قابل‌ تعویض و نگهداری باشند.

فلنج رزوه ای (Threaded Flange)

فلنج رزوه ای (Threaded Flange) نوعی فلنج است که در آن اتصالات با استفاده از رزوه‌ها (پیچ و مهره‌ها) انجام می‌شوند. این نوع فلنج دارای یک سطح داخلی مورب است که به پیچ‌های رزوه متصل می‌شود و به‌این‌ترتیب اتصال محکمی را فراهم می‌کند. فلنج رزوه ای از جنس‌های مختلفی مانند فولاد کربنی، استنلس استیل و آلیاژهای مختلف تولید می‌شود.

این فلنج‌ها برای اتصال لوله‌ها و قطعاتی که نیاز به اتصال و جداسازی مکرر دارند، مفید هستند. فلنج رزوه ای معمولاً در فشارها و دماهای متوسط مورد استفاده قرار می‌گیرد و در صنایع مختلف از جمله نفت و گاز، پتروشیمی و صنعت ساختمان پرکاربرد است.

فلنج ساکت ولد (Socket Weld Flange)

فلنج ساکت ولد (Socket Weld Flange) یک نوع فلنج است که به‌عنوان یک اتصال جوشی استفاده می‌شود. این نوع فلنج دارای یک حلقه جوشکاری داخلی است که برای اتصال لوله به فلنج استفاده می‌شود. فلنج ساکت ولد عموماً برای لوله‌ های کوچک و فشارهای نسبتاً پایین استفاده می‌شود.

این فلنج‌ها دارای طراحی کم ضخامت هستند که فشارهای بالا را به‌خوبی تحمل می‌کنند. یکی از مزایای استفاده از فلنج ساکت ولد، سهولت در نصب و تعویض آن است. همچنین، این نوع فلنج به دلیل جوشکاری داخلی، مقاومت به لغزش و رطوبت بیشتری نسبت به سایر نوع فلنج‌ ها دارد.

فلنج لپ جوینت (Lap Joint Flange)

فلنج لپ جوینت از انواع فلنج است که برای اتصال دو لوله یا قطعه لوله‌ ای با قطرهای مشابه استفاده می‌شود. این فلنج‌ ها دارای یک لبه برجسته هستند که به داخل قطعه‌ ای با لبه متناظر درج شده و با استفاده از پیچ‌ها قفل می‌شوند.

فلنج لپ جوینت به‌عنوان یک راه اتصال قوی و مطمئن برای انتقال فشار و جریان در سیستم‌های لوله‌کشی مورداستفاده قرار می‌گیرد. طراحی این فلنج‌ها برای جلوگیری از نشتی و لغزش قطعات است و در برابر اثرات فشار و انقباض نیز مقاوم هستند.

فلنج کور (Blind Flange)

فلنج کور (Blind Flange) یک نوع فلنج بی‌درز است که برای بستن یا مسدود کردن انتهای یک لوله یا سیستم لوله‌کشی بکار می‌رود. این فلنج بدون سوراخ مرکزی طراحی شده و در صورت نیاز به اتصال یا تفکیک لوله‌ها، می‌توان آن را باز کرد. فلنج کور در مواردی که نیاز به انتقال فشار یا جریان وجود ندارد یا در زمان انجام تعمیرات و نگهداری استفاده می‌شود. این فلنج به‌عنوان یک مهره برروی انتهای لوله قرار می‌گیرد و با پیچ‌ها به‌جای خود محکم می‌شود.

فلنج کور عینکی (Spectacle blind flange)

فلنج کور عینکی (Spectacle Blind Flange) یک نوع فلنج است که دارای دو صفحه فلزی با ابعاد مختلف است. این فلنج برای قطع و اتصال جریان در سیستم‌های لوله‌کشی با قطرها و فشارهای مختلف استفاده می‌شود.

با چرخاندن فلنج کور عینکی، می‌توان بین دو صفحه فلزی، یکی باز و دیگری بسته، تغییر کرد. این فلنج برای ایجاد انتقال یا قطع جریان به‌صورت موقت، چک‌کردن فشار یا نگهداری از ایزوله کردن قسمت‌ های سیستم لوله‌ کشی استفاده می‌شود.

فلنج اوریفیس (Orifice Flange)

فلنج اوریفیس (Orifice Flange) یک نوع فلنج است که برای نصب دستگاه اوریفیس در سیستم‌ های لوله‌ کشی استفاده می‌شود. این فلنج دارای یک سوراخ مرکزی بوده و اوریفیس را به طور محکم در مکان قرار می‌دهد. اوریفیس در واقع یک دیسک مسطح با یک سوراخ مرکزی است که برای کنترل جریان و اندازه‌ گیری فشار استفاده می‌شود. فلنج اوریفیس به‌عنوان یک اتصال قابل‌ تنظیم و قابل‌ تعویض در سیستم‌ های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مطلب پیشنهادی فولاد پارسه: شیر پروانه ای

پایپینگ چیست؟

معمولا لوله­ کشی به دو دسته ساختمانی و صنعتی تقسیم می ­شود. به لوله کشی صنعتی که در نیروگاه­ ها، پالایشگاه و شرکت ­های پتروشیمی انجام می­ شود، پایپینگ می ­گویند. فلنج یکی از ابزار اساسی در پایپینگ است که موجب اتصال لوله­ هایی می ­شود که مواد سیال مانند: مایعات و گاز را از خود عبور می ­دهند.

فلنج چه نقشی در پایپینگ دارد؟ یکی از ارکان مهم هر پایپینگی، اتصالات لوله است که به دلیل خطراتی که دارد، بسیار حائز اهمیت است. در تاسیسات و لوله ­کشی­ها از روش­های مختلفی همچون: جوشکاری، استفاده از فلنج، اتصال رزوه­ ای و چسب  برای اتصالات لوله ­ای و شیر آلات استفاده می­ شود.

نقش فلنج در پایپینگ

فلنج ­ها از مهم­ترین ابزار پایپینگ در انواع صنایع­ پتروشیمی، نفت، گاز، خط تولید در کشاورزی، صنایع هسته­ای و مواد غذایی هستند که از انواعی مختلفی ساخته شده ­اند. هر کدام از فلنج­ها با توجه به ویژگی ­های خاصی که دارند­، در صنایع مختلف استفاده می­ شوند.

نقش فلنج در پایپینگ صنعت مواد غذایی

وظیفه فلنج ها در لوله کشی ها: در صنعت مواد غذایی به دلیل تولید مواد خوراکی، تمامی قسمت‌های صنایع، ابزار و سیستم ‌های تاسیساتی آن باید تمیز و از بهداشت بالایی برخوردار باشند. از همین رو در این صنایع به دنبال ابزاری هستند که به راحتی تمیز شوند و به مرور زمان دچار خوردگی و زنگ‌ زدگی نشوند.

فلنج ‌های به عنوان اتصال دهنده شیرآلات، اتصالات ، لوله‌ ها و پمپ‌ها، ابزاری مناسب در صنعت پایپینگ مواد غذایی هستند زیرا؛ به راحتی تمیز می‌شوند و در بیشتر موارد نیازی به جوشکاری ندارند.

مطلب پیشنهادی فولاد پارسه: شیر پروانه ای صنایع غذایی

نقش فلنج در پایپینگ صنایع نفت و گاز

با توجه به اینکه در صنعت نفت و گاز برای انتقال مواد از انواع لوله‌ در سایز‌های مختلف استفاده می‌شود، استفاده از فلنج‌ برای اتصال دو لوله به یک‌دیگر، تغییر مسیر لوله، تغییر سایز لوله و بستن لوله ‌ها بسیار ضروریست. معمولا در صنایع نفت و گاز از فلنج‌های روکار، رزوه‌ ای، محفظه‌ ای، کور، لبه ‌دار و… برای کار‌های مختلف استفاده می‌شود. در این صنعت برای بستن لوله‌ ها از فلنج کور استفاده می‌شود.

برای جدا کردن بخش‌های مختلف از فلنج ‌های لبه‌ دار استفاده می‌ شود. همچنین در صورتی که در این صنایع قصد کاهش فشار و دما را داشته باشند، از فلنج روکار برای انجام این عمل استفاده می‌ شود.

نقش فلنج در پایپینگ تاسیسات هسته‌ ای

مواد هسته ‌ای دارای انرژی بسیاری هستند و عدم رعایت ایمنی و سهل‌ انگاری موجب خسارات جبران ناپذیری می‌ شود. یکی از عواملی که در ایمنی تاسیسات هسته ‌ای دخیل است.

سیستم خنک کننده است که به شکل لوله ‌هایی در آب جریان دارد و موجب کاهش دما می‌شود. در سیستم خنک ‌کننده از فلنج‌ ها علاوه بر اتصالات لوله، برای کاهش دمای تاسیسات استفاده می‌شود.

نتیجه گیری

در این مقاله به توضیح فلنج و نقش آن در پایپینگ پرداختیم. فلنج به صفحات دایره‌ ای شکلی گفته می‌شود که برای اتصال، بستن، تغییر مسیر و کاهش یا افزایش فشار مورد استفاده قرار می‌گیرد. فلنج‌ها در پایپینگ انواع صنایع هسته‌ای نفت ‌و گاز، پتروشیمی، مواد غذایی کاربرد دارند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره فلنج و کاربرد آن، با کارشناسان فولاد پارسه تماس بگیرید.