راهنمای جامع ابعاد فلنج روکار (اسلیپون)

فلنج روکار ( فلنج اسلیپون) چیست ؟

فلنج‌ روکار (Slip-On Flanges) نوعی اتصالات فلزی هستند که برای اتصال لوله‌ها یا تجهیزات مختلف به یکدیگر استفاده می‌شوند. این فلنج‌ها دارای یک دهانه مستطیل شکل هستند که لوله یا تجهیزات داخل آن قرار می‌گیرد و با استفاده از بولت و مهره‌ها به برخی اجزای دیگر متصل می‌شوند.

ویژگی اصلی فلنج‌های روکار این است که دهانه آنها بیرون می‌آید. به عبارت دیگر، لوله یا تجهیزات به سادگی به داخل فلنج روکار فشار داده می‌شود و سپس با بولت و مهره‌ها محکم شده و اتصال محکمی ایجاد می‌شود.

از فلنج‌های روکار برای اتصال لوله‌ها و تجهیزات در سیستم‌های لوله‌کشی استفاده می‌شود، به خصوص در شرایطی که نیاز به تعویض مکرر لوله‌ها یا تجهیزات وجود دارد. همچنین، این فلنج‌ها به عنوان گزینه‌ای اقتصادی و سریع برای اتصالات در برخی از برنامه‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اهمیت شناخت ابعاد فلنج روکار (فلنج اسلیپون)

شناخت ابعاد فلنج روکار (اسلیپون) بسیار اهمیت دارد زیرا تأثیر مستقیمی بر عملکرد و ایمنی سیستم‌های لوله‌کشی دارد. در زیر تعدادی از اهمیت‌های شناخت ابعاد فلنج روکار آورده شده است:

1. اتصال دقیق و محکم: شناخت دقیق ابعاد فلنج روکار اطمینان حاصل می‌کند که فلنج با لوله یا تجهیزات متصل شده و اتصال محکم و بی‌درزی ایجاد شود. هرگونه ناهماهنگی در ابعاد می‌تواند منجر به نشتی، لغزش یا خرابی در آینده شود.
2. تطابق با استانداردها: فلنج‌های روکار با استانداردهای ملی و بین‌المللی تنظیم شده‌اند. شناخت ابعاد فلنج به کاربر این اطمینان را می‌دهد که از ابعاد معتبر و مطابق با استانداردها استفاده می‌کند که از کیفیت و ایمنی سیستم ضمانت می‌کند.
3. کاهش هزینه و زمان: با داشتن دقیقه ابعاد فلنج، می‌توان هزینه‌ها و زمان مرتبط با تعویض یا تنظیمات بیشتر را کاهش داد. همچنین، این اقدام می‌تواند از اتلاف مواد و زمان در طول فرآیندهای ساخت و نصب جلوگیری کند.
4. ایمنی و عملکرد بهینه: ابعاد نادرست فلنج می‌تواند به مشکلات ایمنی و عملکردی در سیستم‌های لوله‌کشی منجر شود. شناخت ابعاد به طور صحیح تضمین می‌کند که سیستم به طور بهینه عمل کرده و خطرات مرتبط با ناهماهنگی ابعاد کاهش یابد.
5. پیشگیری از مشکلات مرتبط با تنظیمات: شناخت ابعاد فلنج روکار به کاربر امکان می‌دهد که قبل از نصب اطمینان حاصل کند که تنظیمات و محل نصب فلنج‌ها درست است و هیچ مشکلی وجود ندارد که در آینده مشکلاتی را به وجود آورد.

بنابراین، شناخت دقیق ابعاد فلنج روکار برای ایجاد اتصالات مطمئن و ایمن در سیستم‌های لوله‌کشی بسیار حیاتی است.

عوامل موثر در انتخاب ابعاد فلنج روکار

به منظور انتخاب فلنج روکار مناسب، ابتدا نیاز به دانستن اطلاعات مربوط به لوله و سیستم لوله‌کشی دارید. اطلاعاتی که برای انتخاب فلنج مورد نیاز است عبارتند از:

1. قطر اسمی لوله (Nominal Pipe Size – NPS): این مقدار به صورت اعداد صحیح نشان داده می‌شود و به قطر داخلی استاندارد لوله در اینچ اشاره دارد. برای مثال، یک لوله با قطر داخلی 4 اینچ را با NPS 4 نمایش می‌دهیم.
2. ضخامت اسمی لوله (Nominal Pipe Schedule – NPS): این مقدار بر اساس استاندارد ASTM A53/A53M برای لوله‌های فولادی و ASTM A106/A106M برای لوله‌های بدون درز تعیین می‌شود. ضخامت اسمی لوله‌ها در این استانداردها به صورت کلاس‌ها (Schedules) مشخص می‌شود، مانند Schedule 40 یا Schedule 80.
3. کلاس فشار (Pressure Class): کلاس فشار فلنج روکار بیانگر تحمل فشار فلنج است. این کلاس‌ها بر اساس استانداردهای ANSI/ASME تعیین می‌شوند و به صورت Class 150، Class 300، Class 600 و غیره مشخص می‌شوند.
4. نوع فلنج (Flange Type): می‌تواند شامل فلنج روکار، فلنج جوشی، فلنج ساکت و غیره باشد. در اینجا، ما به دنبال فلنج روکار هستیم.
5. ابعاد و اندازه‌ها (Dimensions and Sizes): ابعاد و اندازه‌های فلنج روکار باید با ابعاد لوله و با استانداردهای ANSI/ASME همخوانی داشته باشند. این ابعاد شامل قطر خارجی، قطر داخلی، قطر دهانه، ضخامت فلنج، تعداد و قطر سوراخ‌ها برای بولت و مواد و روش‌های ساخت فلنج است.

با توجه به این اطلاعات، می‌توانید فلنج روکار مناسب را برای سیستم لوله‌کشی خود انتخاب کنید و اتصال مطمئنی بین لوله‌ها و تجهیزات را فراهم کنید.

انتخاب ابعاد مناسب فلنج روکار

انتخاب ابعاد مناسب فلنج روکار بستگی به عوامل مختلفی دارد که در زیر برخی از این عوامل موثر در انتخاب ابعاد فلنج روکار آورده شده است:

1. قطر لوله یا تجهیزات: ابعاد فلنج روکار باید با قطر لوله یا تجهیزات مطابقت داشته باشد تا اتصال به درستی انجام شود. در نتیجه، قطر لوله یا تجهیزات از ابعاد فلنج برای انتخاب مناسب تأثیر می‌پذیرد.
2. فشار و دما: فشار و دما در سیستم لوله‌کشی نیازمند انتخاب فلنج با استحکام و ابعاد مناسب هستند. فلنج باید قادر به تحمل فشار و دمای سیستم باشد و از نظر ابعاد هماهنگ باشد.
3. کلاس فشار: کلاس فشار فلنج توسط استانداردهای مختلف تعیین می‌شود. انتخاب ابعاد مناسب باید با کلاس فشار مربوطه هماهنگ باشد تا از اتصال مطمئن و ایمن برخوردار باشد.
4. استانداردها و مقررات: ابعاد فلنج روکار باید با استانداردها و مقررات مربوطه (مانند ANSI/ASME یا DIN) هماهنگ باشد. انتخاب ابعاد به عنوان راهنمایی از استانداردها و مقررات استفاده می‌شود.
5. محیط کاری: شرایط محیطی مانند مواد شیمیایی، ارتعاشات، و تنش‌های مکانیکی باید در نظر گرفته شود. انتخاب ابعادی که با شرایط محیطی سازگاری داشته باشد می‌تواند عمر مفید فلنج را بهبود بخشد.
6. هزینه: هزینه نصب، نگهداری و تعویض فلنج روکار نیز باید مد نظر قرار گیرد. برخی ابعاد ممکن است هزینه بیشتری داشته باشند و باید با استفاده از تحلیل هزینه-فایده انتخاب شوند.
7. ساخت و نصب: برخی ابعاد ممکن است نیاز به تجهیزات خاصی برای نصب داشته باشند یا به روش‌های خاصی برای نصب نیاز داشته باشند. این نکات نیز باید در انتخاب ابعاد فلنج مد نظر قرار گیرند.

با در نظر گرفتن این عوامل، می‌توان ابعاد مناسب فلنج روکار را برای هر نوع سیستم لوله‌کشی مشخص کرد تا اتصال به درستی انجام شود و عملکرد سیستم به بهترین شکل ممکن باشد.

جدول ابعاد فلنج روکار

در زیر، جداولی برای ابعاد فلنج روکار بر اساس استانداردهای ASME B16.5، EN 1092 و DIN 2501 ارائه شده است. این جداول شامل اطلاعات دقیق ابعادی مانند قطر خارجی، قطر داخلی، ضخامت، تعداد سوراخ و قطر سوراخ می‌باشند. لازم به ذکر است که این جداول تنها برای بخشی از انواع فلنج‌ها است و برای انواع دیگر نیز جداول مشابهی وجود دارد.

جدول ابعاد فلنج روکار بر اساس استاندارد ASME B16.5:

جدول ابعاد فلنج روکار بر اساس استاندارد EN 1092:

جدول ابعاد فلنج روکار بر اساس استاندارد DIN 2501:

در این جداول، NPS برای ASME B16.5 به معنی “Nominal Pipe Size”، PN برای EN 1092 به معنی “Pressure Nominal” و PN برای DIN 2501 به معنی “Pressure Nominal” است.

این جداول تنها نمونه‌هایی از ابعاد فلنج‌های روکار بر اساس استانداردهای ASME B16.5، EN 1092 و DIN 2501 هستند. برای اطلاعات بیشتر و دقیق‌تر، باید به استانداردها و منابع مربوطه مراجعه کرد.

معرفی برخی از انواع فلنج روکار

البته، در اینجا به معرفی چند نوع از فلنج‌های روکار پرداخته می‌شود:

1. فلنج اسلیپون (Slip-On Flange):
   • این نوع فلنج دو قسمت دارد: یک بدنه استوانه‌ای با یک محفظه مربع شکل و یک پایه استوانه‌ای.
   • مزیت اصلی این فلنج اسلیپون، نصب آسان آن است.
   • فلنج اسلیپون بیشتر برای اتصال لوله‌هایی با فشارهای کمتر استفاده می‌شود.
2. فلنج گلودار (Weld Neck Flange):
   • این نوع فلنج دارای یک قلاب محوری برای جلوگیری از انحراف لوله‌ها و اتصال محکم‌تر است.
   • اتصال فلنج ولد نک به لوله‌ها از طریق جوشکاری صورت می‌گیرد که ایجاد اتصال محکم و پایداری را فراهم می‌کند.
   • این نوع فلنج برای شرایطی که نیاز به اتصالات پایدار و با دوام باشد، مناسب است.
3. فلنج رینگی (Ring Type Joint Flange):
   • این نوع فلنج برای استفاده در شرایط با فشار و دمای بالا و در اتصالاتی که نیاز به عایقی برای جلوگیری از نشتی دارند، طراحی شده است.
   • فلنج رینگی دارای یک حلقهٔ فولادی یا آلیاژی است که با استفاده از جاذب‌های مخصوص، همانند مواد سیلیکونی، به لوله متصل می‌شود.
4. فلنج کور (Blind Flange):
   • این نوع فلنج به عنوان پوشش برای انتهای لوله‌ها استفاده می‌شود و برای مسدود کردن یا اتصال لوله‌ها به دستگاه‌ها یا تجهیزات بکار می‌رود.
   • فلنج کور، برای جلوگیری از نشتی در انتهای لوله‌ها یا در اتصالاتی که برای مدتی غیرفعال هستند، استفاده می‌شود.

انتخاب متریال مناسب برای فلنج روکار

انتخاب متریال مناسب برای فلنج‌های روکار بستگی به محیط و شرایط کاری آنها دارد. در زیر توضیحاتی درباره هر یک از مواد معمول استفاده شده برای فلنج‌های روکار آورده شده است:

1. فولاد کربنی:
   • فولاد کربنی یکی از متریال‌های رایج برای فلنج‌های روکار است.
   • این نوع فولاد مناسب برای بسیاری از برنامه‌های کاری است، از جمله اتصالات لوله‌های آب و گاز و سیستم‌های صنعتی که فشار و دماهای متوسط دارند.
2. فولاد ضد زنگ:
   • فولاد ضد زنگ، برای شرایطی که با زنگ زدگی و اکسیداسیون مواجه هستند، مناسب است.
   • این نوع فولاد عموماً برای استفاده در بخش‌هایی از صنایع نفت و گاز، صنایع شیمیایی، و همچنین در بخش‌هایی که با مواد شیمیایی خورنده سر و کار دارند، استفاده می‌شود.
3. چدن:
   • چدن، به دلیل مقاومت بالا به فشار و حرارت، برای برنامه‌هایی که به مقاومت در برابر ضربه و سایش نیاز دارند، مناسب است.
   • از فلنج‌های چدن برای کاربردهایی مانند سیستم‌های آب و فاضلاب، صنایع شیمیایی، و صنایعی که به مقاومت در برابر خوردگی نیاز دارند، استفاده می‌شود.
4. آلیاژهای مس:
   • آلیاژهای مس، به دلیل خواص الکتریکی و حرارتی خوب خود، برای برنامه‌هایی که به توانایی انتقال حرارت و جریان الکتریکی نیاز دارند، مناسب هستند.
   • این نوع فلنج‌ها معمولاً در صنایع برق، الکترونیک، و تجهیزات الکتریکی استفاده می‌شوند.

با توجه به شرایط کاری، خواص متریال‌ها و نیازهای محیطی، متریال مناسب برای فلنج‌های روکار انتخاب می‌شود.

ملاحظات مربوط به خوردگی و فرسایش فلنج روکار:

خوردگی و فرسایش می‌توانند مسائل مهمی برای فلنج‌ روکار باشند، زیرا می‌توانند به کاهش عمر مفید و عملکرد فلنج‌ها منجر شوند. در زیر، ملاحظات مربوط به خوردگی و فرسایش فلنج‌های روکار به همراه روش‌های محافظت، پوشش دهی، بازرسی و نگهداری دوره‌ای آورده شده است:

۱. خوردگی و فرسایش:

• عوامل موثر: عواملی مانند محیط‌های خورنده، دما و فشار بالا، تغییرات شیمیایی و الکترولیت‌ها می‌توانند خوردگی و فرسایش را تسریع کنند.
• تاثیرات: خوردگی می‌تواند به ایجاد شکستگی‌ها، نشتی، و کاهش قدرت و دوام فلنج‌ها منجر شود.

۲. روش‌های محافظت و پوشش دهی:

• پوشش ضد خوردگی: استفاده از پوشش‌هایی مانند رنگ‌های ضد خوردگی، گالوانیزه کردن، کف‌کشی های خوراکی، و پوشش‌های محافظ مانند اپوکسی می‌تواند از خوردگی جلوگیری کند.
• استفاده از مواد مقاوم به خوردگی: انتخاب متریال‌هایی مانند فولاد ضد زنگ یا مواد خوراکی می‌تواند مقاومت به خوردگی را افزایش دهد.

۳. بازرسی و نگهداری دوره‌ای:

• بازرسی منظم: انجام بازرسی‌های دوره‌ای برای تشخیص زودرس مشکلات خوردگی و فرسایش و اعمال تعمیرات لازم به منظور حفظ عملکرد فلنج‌ها.
• پاکسازی و تمیزکاری: پاکسازی منظم و تمیزکاری فلنج‌ها از آلودگی‌ها و ترکیبات خوردگی‌زا می‌تواند از جلوگیری از پیشرفت خوردگی کمک کند.
• تعویض و تعمیر: تعویض فلنج‌هایی که دچار خوردگی و فرسایش شده‌اند، و اعمال تعمیرات لازم برای بهبود کیفیت و عمر مفید آنها.
• استفاده از سیستم‌های مانیتورینگ: استفاده از سیستم‌های مانیتورینگ برای نظارت مداوم بر شرایط کاری و شناسایی مشکلات به طور زودرس.

اهمیت بازرسی منظم، نگهداری و اعمال تعمیرات به موقع را نباید نادیده گرفت، زیرا این اقدامات می‌توانند از حفظ عملکرد و ایمنی فلنج‌های روکار و پیشگیری از خطرات جدی ناشی از خوردگی و فرسایش کمک کنند.

نتیجه گیری :

ممنون که در این مقاله همراه ما بودید. شما میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع فلنج با مشاورین و متخصصان شرکت فولاد پارسه در تماس باشیدو باتشکر.